Zzp

Zzp staat voor zelfstandige zonder personeel. Werken als zzp’er (of, zoals voorheen de courante was: freelancer) heeft voor- en nadelen. Zo moeten zpp’ers bijvoorbeeld zelf maatregelen treffen voor hun pensioen en zich verzekeren voor de gevolgen van werkloosheid en arbeidsongeschiktheid. Daar staat tegenover dat zij een hoger uurtarief hebben dan werkenden in loondienst, zelf bepalen hoe, wanneer en voor wie zij werken, en dat zij een aantal belastingvoordelen genieten.

Steeds meer werkenden zijn zzp’er. Volgens het CBS waren dat er in 2023 iets meer dan 1,2 miljoen (13% van alle werkenden). De groep zzp’ers is zeer divers en in alle bedrijfstakken werken zij.
• Over alle ontwikkelingen van de zzp-markt, maar bijvoorbeeld ook de beweegredenen om zzp’er te worden, leest u meer in het CBS-dossier ZZP

Digitale platforms maken gebruik van platformwerkers – zij vormen, bijvoorbeeld als maaltijdbezorger, de schakel tussen platformbedrijf en de klant. Veel platformbedrijven zetten die  werkenden in als zzp’er. Of dat terecht is, blijkt nogal eens de vraag. De arbeidsrelatie van de platformwerker – werknemer of zzp’er? –  is namelijk vaak niet zo duidelijk.
• Meer lezen over de platformeconomie (SER-onderzoek, 2020)

Aan het onderscheid tussen werknemer en zelfstandig ondernemer, zijn zwaarwegende arbeidsrechtelijke en fiscale gevolgen verbonden. Bijvoorbeeld op het gebied van ontslagbescherming, loondoorbetaling, loonheffingen en sociale premies.

Bij het beantwoorden van de vraag of er sprake is van een dienstbetrekking, spelen drie aspecten een rol:
• arbeid de werkende is verplicht (persoonlijk) arbeid te verrichten
• gezag de werkgever kan gezag uitoefenen over de werkende (gezagsverhouding)
• loon de werkgever is verplicht loon te betalen.

De aanwezigheid van een gezagsverhouding is vaak doorslaggevend bij het bepalen of het om een echte opdrachtsrelatie gaat of om een zogeheten schijnconstructie – waarbij dus feitelijk sprake is van een arbeidsovereenkomst.

Toch is het vaak lastig om vast te stellen of werkenden onder gezag staan. In het zogeheten Deliveroo-arrest (maart 2023) hanteerde de Hoge Raad een forse lijst met criteria en omstandigheden om te bepalen of de bezorgers bij het bedrijf in dienst was.

Meer informatie:
• Kenmerken van een arbeidsovereenkomst
• Schijnconstructies en gezagscriterium (blog)
• Worden alle zzp’ers werknemers? (blog)

De bescherming (en soms verplichtingen) van verschillende wetten en regelingen zoals Waadi, BW, loonbelasting, vloeien over de grens heen, omdat de

Werkenden bewegen zich in verschillende gedaantes op de arbeidsmarkt. En aan het onderscheid kunnen zwaarwegende gevolgen zijn verbonden. Zo heeft een zelfstandige zonder personeel (ontslagbescherming, loondoorbetaling bij ziekte, de cao of pensioenregeling die van toepassing kan zijn, premieheffingen

De wet die als doel heeft schijnconstructies tegen te gaan, is de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelatie (DBA). Deze bestaat al sinds 1 mei 2016, maar de Belastingdienst handhaaft tot op heden – ′behoudens een zeer selecte groep van kwaadwillenden′ – nauwelijks (het zogeheten handhavingsmoratorium). Op 1 januari 2025 gaat dat veranderen, zo heeft de Belastingdienst bekendgemaakt.
• Lees meer

Voorts is het de bedoeling dat op 1 juli 2025 de Wet verduidelijking beoordeling arbeidsrelaties en rechtsvermoeden (VBAR) de wet DBA gaat vervangen. Volgens het wetsvoorstel dat ten grondslag lag aan de internetconsultatie moet een aantal vaste vragen tot een antwoord leiden op de vraag of er sprake is van werken ‘in dienst van’.
• Meer informatie

Flexwerkers en zzp’ers vervullen een cruciale rol in de Nederlandse arbeidsmarkt, vindt AWVN. Maar AWVN constateert tegelijkertijd dat flex- en zzp-contracten te vaak voor komen in situaties waarin een vast contract beter zou passen. Strengere regelgeving zal werkgevers de komende jaren dwingen om bewuster om te gaan met hun arbeidscontracten en arbeidsvoorwaarden.

Maar misschien wel van nog van grotere invloed daarop zal de arbeidsmarktkrapte zijn. Werkgevers die aantrekkelijk willen blijven, zullen onder het oppervlak van het arbeidscontract moeten duiken om beter te kunnen inspelen op hedendaagse behoeften van werkenden.

• Lees het artikel over waarom AWVN vindt dat de omgang van werkgevers met flexwerk en zzp herijking behoeft.